Đậu phụ là thực phẩm dễ ăn và lành mạnh, nếu biết cách kết hợp với những thực phẩm khác có thể tăng thêm dinh dưỡng, có lợi cho sức khỏe.
Y học Trung Quốc từ lâu đã chỉ ra rằng đậu phụ có tác dụng bổ trung ích khí, thanh nhiệt giải độc, bồi bổ cơ thể, dưỡng ẩm, dưỡng huyết, chữa mắt đỏ, giảm tiêu chảy. Cứ 100gr đậu phụ chứa 140-160 mg canxi, đậu phụ là thực ph ẩm thực vật có hàm lượng đạm tương đối cao, hàm lượng khoảng 45%, hàm lượng chất béo khoảng 20%, hàm lượng chất bột đường khoảng 30%. Đậu phụ cũng chứa nhiều loại axit amin thiết yếu, khoáng chất và vitamin phong phú, cũng như axit béo không bão hòa và lecithin thiếu trong thức ăn động vật.
Wang Xingguo, Giám đốc Khoa Dinh dưỡng của Bệnh viện Trung ương Đại Liên, Trung Quốc nói với phóng viên của “Life Times ” cũng cho biết protein trong đậu phụ có thể lành mạnh hơn protein trong động vật. Protein trong động vật tuy cơ thể con người dễ hấp thụ và sử dụng hơn nhưng nguồn cung cấp chủ yếu là thịt, sữa, trứng. Những thực phẩm này dễ chứa quá nhiều calo và chất béo bão hòa, làm tăng nguy cơ béo phì, do đó gia tăng bệnh tim mạch, tiểu đường,… nguy cơ bệnh tật.
Đậu phụ chứa protein tốt và có hàm lượng chất béo thấp. (Ảnh minh họa)
Wang Xingguo cho biết protein đậu nành, vốn chứa nhiều đậu nành, cũng là một loại protein chất lượng cao. Sau khi chế biến đậu phụ, protein sẽ có lợi hơn cho cơ thể hấp thụ và hàm lượng chất béo trong đậu phụ thấp, 80% là axit béo không no, có tác dụng ngăn ngừa các bệnh tim mạch và mạch m.áu não như xơ vữa động mạch, tăng huyết áp, tăng lipid m.áu, bệnh mạch vành,…
Đồng thời, đậu phụ có nhiều chất dinh dưỡng mà thịt đỏ không có: Isoflavones trong đậu nành (nguyên liệu làm đậu phụ) có tác dụng chống oxy hóa và chống lão hóa, có thể ngăn ngừa các bệnh tim mạch và ung thư vú; lecithin có thể tăng cường trí nhớ và ngăn ngừa bệnh Alzheimer’s; đậu nành có hàm lượng glycan thấp, tốt cho sức khỏe đường tiêu hóa. Ngoài ra, đậu phụ cũng rất giàu canxi, phốt pho, magiê và các nguyên tố vi lượng khác cần thiết cho cơ thể con người.
Những thực phẩm ăn cùng đậu phụ có thể tăng dinh dưỡng
Đậu phụ thậm chí còn có thể tốt hơn nếu chúng ta biết cách kết hợp đậu phụ với những thực phẩm lành mạnh khác. Bác sĩ Liu Juying, Phó Khoa Dinh dưỡng, Bệnh viện Xiangya, Đại học Trung Nam, Trung Quốc liệt kê những thực phẩm ăn cùng đậu phụ có thể tăng gấp đôi dinh dưỡng.
Đậu phụ cá, thịt, trứng: Đậu phụ rất giàu protein chất lượng cao, nhưng nhược điểm là nó có ít methionine hơn. Methionine là một axit amin thiết yếu cấu thành cơ thể con người và tham gia vào quá trình tổng hợp protein. Thành phần axit amin trong cá, thịt, trứng phù hợp hơn với nhu cầu của con người, đặc biệt giàu methionin, khi kết hợp với đậu phụ rõ ràng có thể đóng vai trò bổ sung protein.
Các món ăn bạn có thể làm là canh đậu phụ đầu cá, đậu phụ om thịt bằm và đậu phụ trộn trứng.
Đậu phụ rong biển: Trong đậu phụ có chứa saponin giúp ức chế quá trình hấp thụ chất béo, thúc đẩy quá trình phân giải chất béo, có tác dụng nhất định trong việc ngăn ngừa xơ cứng động mạch. Nhưng saponin có thể thúc đẩy quá trình bài tiết i-ốt và dễ gây thiếu i-ốt, do đó, nấu đậu phụ với các thực phẩm giàu i-ốt như tảo bẹ, rong biển,… sẽ có hiệu quả tốt nhất, chẳng hạn như canh đậu phụ tảo bẹ.
Thường ăn đậu phụ và rong biển, có thể kiểm soát huyết áp, đường huyết và lipid m.áu tốt, rất thích hợp với người trung niên và cao t.uổi.
Đậu phụ cải thảo: Cải thảo giàu nước, chất xơ và vitamin C, có thể bù đắp sự thiếu hụt chất xơ trong đậu phụ. Đậu phụ xào cải và đậu phụ hầm rau cải là những lựa chọn tốt.
Điều cần nhớ là ăn nhiều đậu phụ sẽ tiêu thụ quá nhiều đạm thực vật, làm tăng thải đạm trong cơ thể và tăng gánh nặng cho thận. Vì vậy, người già và những người bị bệnh thận, thiếu m.áu do thiếu sắt, bệnh gút, xơ cứng động mạch và những người khác nên kiểm soát việc tiêu thụ đậu phụ.
Cách nấu đậu phụ dễ gây ảnh hưởng sức khỏe
Ngoài ra, đậu phụ có thể nấu thành nhiều cách khác nhau nhưng có một cách giúp đậu phụ giữ được dinh dưỡng và một cách có thể gây hại sức khỏe hơn.
Đậu phụ rán nhiều chất béo
Sau khi chiên, bề mặt đậu phụ hơi vàng, vị giòn và đậm đà, đặc biệt được nhiều người yêu thích. Tuy nhiên, cách nấu như vậy sẽ làm tăng hàm lượng dầu của đậu phụ và nhiệt độ thường quá cao trong quá trình chiên, làm mất nhiều dinh dưỡng của đậu phụ. Nên hạn chế ăn đậu phụ rán.
Đậu phụ đông lạnh bảo quản dinh dưỡng
Nó được sử dụng phổ biến nhất cho lẩu và súp. Sau khi đậu phụ đông lại, nước giữa các mô sẽ đông lại tạo thành nước đá, những tinh thể nước đá này sẽ mở rộng cấu trúc của đậu phụ, có lợi hơn cho quá trình tiêu hóa và hấp thụ của cơ thể con người. Hơn nữa, về cơ bản đậu phụ không bị mất các chất dinh dưỡng như canxi và protein trong đậu phụ sau khi đông lạnh.
Cách làm đông đậu phụ cũng rất đơn giản, cho đậu phụ đã cắt vào nồi dưới vòi nước lạnh, thêm lượng muối thích hợp, đợi đến khi nước sôi, tiếp tục đun khoảng 1 phút, vớt đậu phụ ra, để ráo rồi cho vào ngăn đá của tủ lạnh.
Món ăn rẻ bèo nhưng lại mang đến nhiều giá trị về mặt sức khỏe
Đậu phụ với thành phần chủ yếu từ đậu nành không chứa cholesterol, gluten, có rất ít calo và là nguồn protein hoàn chỉnh cung cấp đầy đủ tất cả các axit amin thiết yếu cho cơ thể.
Đậu phụ chứa nhiều isoflavone với hàm lượng cao có thể giúp chống lại một số bệnh ung thư, ngừa bệnh tim mạch và chống loãng xương. Nhiều nghiên cứu khoa học đã chứng minh isoflavone trong đậu phụ có khả năng làm giảm cholesterol xấu do đó có thể làm giảm nguy cơ xơ vữa động mạch và cao huyết áp.
Isoflavone cũng có thể làm tăng mật độ khoáng của xương, giảm nguy cơ loãng xương và làm giảm một số triệu chứng của phụ nữ thời kỳ mãn kinh. Đồng thời genistein, một loại isoflavone có nhiều trong đậu phụ với đặc tính chống oxy hóa có thể ức chế sự phát triển của ung thư, nhất là các tế bào ung thư vú và ung thư tuyến t.iền liệt.
Không những thế, đậu phụ với lượng sắt và canxi dồi dào có thể giúp xương chắc khỏe, điều chỉnh lượng đường trong m.áu và ngăn ngừa chứng đau nửa đầu. Protein có trong đậu giúp tăng cường chức năng thận và hỗ trợ tốt cho bệnh nhân tiểu đường type 2.
Bên cạnh đó, nhiều nghiên cứu khoa học tiến hành trên chuột đã chỉ ra rằng ăn đậu phụ có tác dụng ngăn ngừa các tổn thương gan do gốc tự do gây ra. Protein trong loại thực phẩm này cũng có thể làm giảm sự tích tụ chất béo trong cơ thể bằng cách tạo ra nhiều phản ứng để loại bỏ các chất béo gây hại thay vì lưu trữ chúng, nhờ đó giải phóng gan khỏi các áp lực chuyển hóa và bảo vệ các tế bào gan khỏi tổn thương.
Đậu phụ rẻ, dễ kiếm là một món ăn thực sự tốt cho sức khỏe. Tuy nhiên bất cứ một loại thực phẩm nào cũng cần được sử dụng đúng cách, đúng liều lượng và số lượng tùy theo thể trạng cơ thể và tuân theo một chế độ ăn khoa học, hợp lý.