Người đàn ông Hàn Quốc, 60 t.uổi, được đưa đến Bệnh viện Đa khoa Xuyên Á Tây Ninh trong tình trạng nhồi m.áu não, nhồi m.áu cơ tim cấp.
Bệnh nhân là chuyên gia làm việc tại một khu công nghiệp tỉnh Tây Ninh. Ông được đồng nghiệp đưa đến bệnh viện rạng sáng 26/2, trong tình trạng mệt, yếu nửa người bên phải, khó thở, nói đớ từ 8 giờ trước đó.
Kết quả chụp MRI chẩn đoán bệnh nhân bị nhồi m.áu não cấp, điều trị nội khoa. Vài giờ sau, tình trạng bệnh đột ngột chuyển biến xấu, ông mệt, đau vùng giữa ngực. Khảo sát điện tâm đồ, siêu âm, xét nghiệm men tim ghi nhận tình trạng nhồi m.áu cơ tim cấp.
Ba đoạn nhồi m.áu cơ tim (bên trái) trước và sau khi được đặt stent mạch vành. Ảnh: Bệnh viện cung cấp.
Trong trường hợp này, để cứu sống bệnh nhân phải tiến hành can thiệp đặt stent mạch vành cấp cứu. Mặc dù vậy, bệnh viện gặp khó vì bệnh nhân là người nước ngoài, không có người nhà tại Việt Nam, chỉ có đồng nghiệp. Trong khi đó, người nhà mới có thể quyết định ký giấy yêu cầu phẫu thuật.
Tình huống lúc này rất cấp bách, mỗi phút trôi qua nguy cơ t.ử v.ong, tàn tật của bệnh nhân lại tăng lên. Không thể chần chừ thêm, các bác sĩ quyết định liên lạc và tư vấn với người thân của bệnh nhân đang ở Hàn Quốc qua điện thoại. Người nhà bệnh nhân sau khi hiểu rõ tình trạng bệnh, đã quyết định cho bệnh nhân được đặt stent mạch vành cấp cứu tại Bệnh viện Đa khoa Xuyên Á Tây Ninh.
Bệnh nhân được đưa ngay vào phòng can thiệp mạch m.áu. Với hệ thống máy chụp mạch m.áu kỹ thuật số xóa nền (DSA), các bác sĩ đã tiến hành chụp, nong và đặt ba stent mạch vành bị hẹp nặng thành công. Sau can thiệp, sức khỏe bệnh nhân ổn định và hồi phục dần, tiến triển tốt.
Một ngày sau điều trị đột quỵ và đặt stent mạch vành, người đàn ông Hàn Quốc đã có thể ngồi dậy, ăn uống nhẹ nhàng. Ảnh: Bệnh viện cung cấp.
Đột quỵ là bệnh lý cấp tính, có thể xảy ra bất kỳ lúc nào, không có dấu hiệu báo trước. Trong đó, đột quỵ nhồi m.áu não chiếm 80%, còn lại là đột quỵ xuất huyết não. Bệnh thường gặp ở người lớn t.uổi và có xu hướng ngày càng trẻ hóa. Bệnh là nguyên nhân t.ử v.ong đứng hàng thứ ba sau bệnh tim mạch và ung thư. Nhiều người may mắn sống sót nhưng đối diện nguy cơ tàn phế do các biến chứng như rối loạn nhận thức, mất khả năng vận động, khó khăn trong việc nói hoặc nuốt, rối loạn tâm lý…
Nhồi m.áu cơ tim cấp là một cấp cứu tim mạch với những biến chứng nguy hiểm, nếu không xử trí kịp thời, người bệnh có thể t.ử v.ong nhanh chóng. Cơn nhồi m.áu cơ tim xảy ra khi động mạch nuôi dưỡng tim bị tắc ở một nhánh nào đó, khiến vùng cơ tim diễn tiến hoại tử, dễ dẫn đến suy tim, rối loạn nhịp tim, sốc tim, ngừng tim, đột tử do tim. Biểu hiện thường gặp là đau tức ngực, khó thở, tim loạn nhịp… Can thiệp động mạch vành trong những giờ đầu tiên được xem là biện pháp điều trị hàng đầu.
DSA được xem là thủ thuật “vàng” trong chẩn đoán hình ảnh bệnh lý mạch m.áu trên thế giới hiện nay. DSA có rất nhiều ứng dụng để chẩn đoán và can thiệp điều trị các bệnh lý mạch m.áu, tim mạch như đ.ánh giá độ dị thường mạch m.áu, thông tim, nong hẹp van động mạch… Ngoài ra, DSA còn giúp lấy dị vật trong hệ tuần hoàn, đặt máy tạo nhịp, siêu âm trong lồng mạch và buồng tim. Đặc biệt, có thể thăm dò và điều trị điện sinh lý, ung thư gan hoặc u tử cung, u não, bất thường mạch m.áu não…
Tắm đêm vào giờ nào dễ đột tử?
Các bác sĩ Bệnh viện Chợ Rẫy TP.HCM cảnh tỉnh: liệt mặt, chóng mặt, thậm chí đột quỵ nửa đêm đều bắt nguồn từ việc tắm trễ.
Hầu hết trường hợp bệnh nhân đã t.ử v.ong trước khi đến bệnh viện, ảnh minh họa
Có nhiều người đi làm về trễ, mệt mỏi chỉ muốn tắm cho mát mẻ rồi đi ngủ, bất chấp đêm khuya. Cũng có người thích tắm khuya, tắm trước khi ngủ mới có cảm giác sạch sẽ, ngủ sâu. Nhưng ít ai biết rằng liệt mặt, chóng mặt, thậm chí đột quỵ nửa đêm đều bắt nguồn từ việc tắm trễ.
Không ít người đột ngột qua đời nghi do đột quỵ do tắm khuya khiến người thân tiếc nuối.
Các bác sĩ Bệnh viện Chợ Rẫy cảnh tỉnh: thói quen tắm khuya, tắm khi nhiệt độ cơ thể quá chênh lệch lớn với nhiệt độ nước như: tắm nước lạnh ngay khi vừa đi ngoài trời nóng về; hoặc tắm, ngâm bồn nước nóng lúc trời lạnh… rất dễ rơi vào trạng thái sốc nhiệt.
Lý giải về điều này, bác sĩ cho hay nếu nhiệt độ nước tắm không phù hợp với nhiệt độ cơ thể, cơ thể sẽ tự điều chỉnh bằng cách co hoặc giãn mạch để thích nghi. Khi mạch m.áu não bị co lại nguy cơ đột quỵ do nhồi m.áu não hoặc mạch vành co thắt đột ngột. Đặc biệt ở những người có bệnh lý đau thắt ngực do co thắt mạch vành khi tắm đêm rất dễ xảy ra cơn đau thắt ngực hoặc nhồi m.áu cơ tim cấp.
Nếu may mắn, người tắm bị liệt mặt ngoại biên (còn gọi là liệt dây thần kinh số 7, méo miệng, mắt không nhắm được), đau mỏi vai gáy do cảm lạnh, gây chóng mặt té ngã. Nếu không may, nạn nhân bị đột quỵ, t.ử v.ong khi đang tắm. Ngay cả lúc tắm xong, nạn nhân cũng có thể bị cứng người, tái tím, ngưng tim ngưng thở đột tử trong lúc ngủ.
Một số bệnh nhân được cấp cứu kịp thời nhưng mắc các biến chứng như liệt người, liệt mặt
Hầu hết trường hợp bệnh nhân đã t.ử v.ong trước khi đến bệnh viện do bị tai biến mạch m.áu não, nhồi m.áu não hoặc nhồi m.áu cơ tim cấp. Do đó, những người có t.iền sử hoặc có nguy cơ mắc bệnh này dễ t.ử v.ong khi tắm khuya. Một số bệnh nhân được cấp cứu kịp thời nhưng bị biến chứng liệt mặt ngoại biên, liệt nửa người, các vấn đề liên quan đến vận động…
Như ông T.V.T. (56 t.uổi, nhà ở quận 10, TP.HCM) được người nhà đưa đến Bệnh viện Chợ Rẫy cấp cứu trong tình trạng thở gấp, nặng nhọc, sau đó rơi vào hôn mê, mất tri giác. Sau thăm khám, bác sĩ phát hiện ông T. bị nhồi m.áu cơ tim, dù bác sĩ giữ được tính mạng, nhưng ông bị biến chứng liệt cả người suốt phần đời còn lại.
Khi bác sĩ hỏi bệnh sử, người nhà cho biết ông T. làm thợ xây, khỏe mạnh và hoạt bát. Ngoài uống rượu, ông T. có thói quen đi tắm bất kể giờ giấc, miễn ông cảm thấy nóng bức sẽ đi tắm và bật quạt ngay. Có thể vì vậy nên khi ông than mệt người nhà nghĩ ông trúng gió, cảm lạnh, đến khi ông T. không còn biết gì nữa mới đưa đến bệnh viện.
Đa phần người đột quỵ chỉ được cấp cứu thành công khi còn “giờ vàng”
Bác sĩ Bệnh viện Chợ Rẫy cảnh báo: Tắm đêm dễ bị đột quỵ, nhất là với những người đang bị bệnh hoặc bệnh vừa mới khỏi. Ngoài ra, Sài Gòn đang mùa nắng nóng, người dân nên chú ý về nhiệt độ nước khi tắm, không vào ngay nơi có máy lạnh khi đang đi ngoài trời nóng.
Theo bác sĩ, tắm vào buổi sáng tốt nhất và nên tắm với nước ấm vừa phải. Nếu đi làm về muộn nên tranh thủ nghỉ ngơi và tắm trước 20 giờ và ít nhất trước khi đi ngủ 2 giờ đồng hồ. Sau khi tắm tránh bật quạt, máy lạnh xoáy vào người.
Ngoài ra, bác sĩ khẳng định tắm đêm không có lợi cho cơ thể, thậm chí là cơ hội gây thêm những bệnh nặng khác. Đơn cử như trời nóng, lỗ chân lông phải mở để thoát nhiệt, lúc này tắm đột ngột, nước sẽ ngấm vào lỗ chân lông gây ra tình trạng cảm lạnh.
Hay tắm rồi để đầu ướt đi ngủ, mạch m.áu não sẽ có giãn ra, gây nên hiện tượng nhức đầu. Những người có thói quen này trong thời gian dài sẽ bị bệnh đau đầu mãn tính, phụ nữ mang thai, trẻ nhỏ, người lớn t.uổi dễ bị viêm phổi, cảm cúm, đau đầu.
