Mộc nhĩ dù là thực phẩm an toàn, không độc nhưng khi bị ngâm sai cách thì chúng có thể tạo ra những nguy hiểm khôn lường cho sức khỏe.
Mộc nhĩ là món ăn vô cùng quen thuộc trong mâm cơm của người Việt. Đây là loại thực phẩm cung cấp nhiều dinh dưỡng cho sức khỏe. Lương y đa khoa Bùi Đắc Sáng (Viện hàn lâm KH&CN Việt Nam, Hội Đông y Hà Nội) cho biết: Trong Đông y, mộc nhĩ vị ngọt tính bình, đi vào các kinh tỳ vị, đại tràng, can, thận. Tác dụng làm mát m.áu, làm ngừng c.hảy m.áu do va đ.ập, bị thương. Liều dùng mỗi ngày từ 15 – 20g bằng cách xào, nấu, sắc nước hoặc nghiền nhỏ uống.
Trong Đông y, mộc nhĩ vị ngọt tính bình, đi vào các kinh tỳ vị, đại tràng, can, thận.
Còn trong y học hiện đại, ăn mộc nhĩ với liều lượng vừa phải, thường xuyên rất tốt để làm giảm cục đông m.áu, phòng bệnh tắc động mạch do huyết khối, giúp bổ m.áu, phòng thiếu m.áu do thiếu sắt, làm đẹp da…
Mộc nhĩ dù là thực phẩm an toàn, không độc nhưng khi bị ngâm sai cách thì chúng có thể tạo ra những nguy hiểm khôn lường cho sức khỏe.
1. Mộc nhĩ ngâm lâu ngày
Mộc nhĩ là thực phẩm khô, vì vậy trước khi chế biến cần phải ngâm vào nước để mềm và nở ra. Đồng thời, quá trình ngâm cũng sẽ giúp giải phóng độc tố, làm thực phẩm trở nên an toàn hơn. Nhiều gia đình cứ mua mộc nhĩ về là ngâm vào nước vài ngày rồi mới sử dụng, thực tế càng ngâm lâu mộc nhĩ càng biến chất và dễ gây ngộ độc.
Càng ngâm lâu mộc nhĩ càng biến chất và dễ gây ngộ độc.
Nguy hiểm hơn,mộc nhĩ bị ngâm trong một thời gian dài sẽ sinh ra quá nhiều vi khuẩn và sản sinh aflatoxin – đây là một loại chất gây ung thư hạng nhất. Ngay cả khi nó được rửa nhiều lần, aflatoxin cũng không thể được loại bỏ.
Để tốt cho sức khỏe, các gia đình chỉ nên ngâm mộc nhĩ trong nước lạnh trong thời gian từ 15 – 20 phút mà thôi.
2. Sử dụng mộc nhĩ tươi
Mộc nhĩ mà chúng ta sử dụng nên là mộc nhĩ khô bởi sản phẩm tươi có chứa chất morpholine nhạy cảm ánh sáng, sau khi ăn rất dễ gây ngứa ngáy, phù nề, nghiêm trọng hơn có thể dẫn đến hoại tử da.
Ngược lại, chất cảm quang này sẽ mất đi khi mộc nhĩ được phơi khô, chính vì thế mộc nhĩ chỉ nên dùng khi đã được phơi khô thật kỹ.
3. Ngâm mộc nhĩ trong nước nóng
Nhiều gia đình nhầm tưởng rằng ngâm mộc nhĩ trong nước nóng sẽ nhanh hơn nước lạnh, chỉ cần chờ một thời gian ngắn là mộc nhĩ sẽ nở nhanh và dễ dàng chế biến. Tuy nhiên, đây là thói quen vô cùng sai lầm, nhiệt độ cao sẽ khiến mộc nhĩ dễ rách, chín mềm khiến món ăn mất hấp dẫn.
Đáng sợ hơn, nếu bạn ngâm mộc nhĩ bằng nước nóng, mộc nhĩ nở quá nhanh, không có thời gian để đào thải các morpholine còn sót lại. Khuyến cáo của lương y Bùi Đắc Sáng là mộc nhĩ nên ngâm trong nước lạnh, rửa dưới vòi nước để loại bỏ nấm mốc.
Những nhóm người nào không nên ăn mộc nhĩ?
– Người đang bị tiêu chảy: Do mộc nhĩ có tính hàn, bổ âm nên nếu bạn đang bị tiêu chảy, đầy bụng… thì không nên ăn để tránh tình trạng thêm trầm trọng.
– Bà bầu: Mộc nhĩ tuy có tác dụng bồi bổ tỳ nhưng lại có tác dụng hoạt huyết tiêu ứ vì vậy không có lợi cho quá trình sinh trưởng của thai nhi, vì vậy bà bầu không nên ăn.
– Người dễ dị ứng: Mộc nhĩ cũng là nấm nên có thể gây dị ứng với người không phù hợp, người có cơ địa dễ dị ứng nên thận trọng khi ăn.
– Người bị loãng m.áu, hay c.hảy m.áu: Mộc nhĩ là thực phẩm có công dụng ngăn ngừa đông m.áu, giúp m.áu dễ lưu thông hơn nên những người bị loãng m.áu, dễ c.hảy m.áu như xuất huyết não không nên ăn để tránh nguy hiểm.
4 sai lầm “chết người” khi chế biến mộc nhĩ, điều số 2 có tới 98% người Việt phạm phải
Mộc nhĩ là thực phẩm được nhiều người yêu thích tuy nhiên, nếu không biết cách chế biến nó có thể biến thành “chất độc” gây hại cho sức khỏe.
Mộc nhĩ có thể chế biến thành nhiều món ăn ngon – Ảnh: Minh họa
Không rửa sạch mộc nhĩ trước khi nấu
Sau khi ngâm mộc nhĩ thì bạn cần rửa sạch để đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm cũng như có thể cảm nhận được trọn vẹn hương vị của món ăn.
Theo đó, bạn có thể rửa mộc nhĩ dưới vòi nước xả mạnh, chà rửa kỹ hoặc cho 2 muỗng bột mì vào nước âm ấm ngâm mộc nhĩ, dùng tay trộn đều, chà nhẹ để loại bỏ các cặn bẩn, bụi bám trên các khe hở trên mộc nhĩ. Chỗ nào không thể làm sạch được, bạn nên cắt nhỏ để rửa được kỹ hơn.
Ngâm mộc nhĩ trong nước nóng
Đa phần chúng ta thường ngâm mộc nhĩ trong nước nóng để chúng nhanh mềm. Tuy nhiên, đây là một thói quen không tốt bởi khi ngâm như vậy các chất Morpholine (một loại chất độc có trong nấm) còn sót lại trong mộc nhĩ khô lại không có đủ thời gian để thoát ra và hòa tan trong nước.
Chưa kể việc ngâm mộc nhĩ trong nước quá nóng, khiến chúng nở nhanh nhưng không hút được nhiều nước, khối lượng mộc nhĩ sẽ ít hơn so với khi bạn ngâm nước lạnh. Mộc nhĩ cũng dễ bị dính, mềm nhũn, chế biến không ngon, đẹp.
Chính vì thế bạn không nên ngâm mộc nhĩ trong nước nóng, thay vào đó hãy dùng nước lạnh hoặc nước lã ở nhiệt độ thường để ngâm.
Ngâm mộc nhĩ khô quá lâu
Trước khi chế biến mộc nhĩ cần làm mềm bằng cách ngâm trong nước. Tuy nhiên, bạn không nên ngâm mộc nhĩ quá lâu vì nó có thể bị biến chất, khi ăn làm tăng nguy cơ bị ngộ độc.
Theo đó, khi ngâm mộc nhĩ trong nước quá lâu, chất đạm trong thực phẩm này sẽ bị thủy phân, giống hiện tượng thịt tươi để lâu sẽ bị thiu, hư thối, vi khuẩn sẽ xâm nhập và khiến mộc nhĩ bị nhiễm khuẩn. Để tốt cho sức khỏe, bạn nên ngâm mộc nhĩ trong nước lạnh trong thời gian từ 15 – 20 phút.
Không nấu kỹ mộc nhĩ
Sau khi sơ chế, bạn nên nấu kỹ mộc nhĩ, chờ cho mộc nhĩ chín hoàn toàn rồi mới dùng. Tuyệt đối không sử dụng mộc nhĩ mới chín tới để đảm bảo an toàn cho sức khỏe, ăn ngon và bổ dưỡng hơn.
3 nhóm nên kiêng mộc nhĩ
– Phụ nữ mang thai : Phụ nữ mang thai không nên ăn mộc nhĩ do nó có tác dụng hoạt huyết, tiêu ý, không có lợi cho sự phát triển và ổn định của thai nhi.
– Trẻ nhỏ và người có cơ địa dị ứng : Do mộc nhĩ cũng là nấm nên khi sử dụng phải thận trọng, tránh nguy cơ bị dị ứng, nhất là với những người có cơ địa dị ứng và trẻ nhỏ.
– Người tiêu hóa kém : Mộc nhĩ có tính hàn, bổ âm nên người đi ngoài phân lỏng, người hay bị đầy bụng, người nhiễm hàn… không nên ăn để tránh trường hợp bệnh sẽ nặng thêm.