Bệnh phình đĩa đệm gây ra rất nhiều phiền toái cho việc đi lại cũng như cuộc sống của người bệnh.
Bên cạnh đó, tình trạng đau nhức ở vùng lưng sẽ khiến cho người bệnh cảm thấy vô cùng mệt mỏi. Nếu không có biện pháp điều trị bệnh kịp thời, bệnh phình đĩa đệm sẽ gây nhiều biến chứng nguy hiểm như tê liệt chân tay, bại liệt, mất khả năng vận động,…
Phình đĩa đệm là tình trạng đĩa đệm đã bị lồi ra phía sau nhưng phần nhân nhày vẫn còn nằm trong bao xơ và chưa gây chèn ép vào dây thần kinh. Bệnh nhân khi bị phình đĩa đệm sẽ có nguy cơ mắc phải bệnh thoát vị đĩa đệm rất cao.
Nguyên nhân do đâu?
Phình đĩa đệm có thể xảy ra ở cả người trẻ t.uổi và người cao t.uổi, tuy nhiên phổ biến nhất ở độ t.uổi trung niên trở lên. Nguyên nhân gây phình đĩa đệm phần lớn là do quá trình lão hóa. Một số đĩa đệm có thể phình ra khi bắt đầu quá trình lão hóa xương khớp và thoái hóa đĩa đệm, đặc biệt ở những vùng có biên độ vận động lớn của cột sống, như cột sống thắt lưng hay cột sống cổ. Đa số trường hợp phình đĩa đệm không phải là tình trạng bệnh lý nghiêm trọng của cột sống.
Phình đĩa đệm cũng có thể xảy ra do một chấn thương mạnh khi chơi thể thao hoặc làm việc nặng nhọc. Nhiều trường hợp, phình đĩa đệm xảy ra là một biến chứng sau tai nạn đã xảy ra từ nhiều năm trước làm suy yếu đĩa đệm và khiến nó dễ gặp vấn đề hơn. Bên cạnh đó, hút t.huốc l.á cũng có thể làm cho bao xơ đĩa đệm yếu đi, dẫn tới khả năng cao bị phình đĩa đệm.
Các giai đoạn của phình đĩa đệm cột sống.
Dấu hiệu nhận biết
Khi mới bị phình đĩa đệm dạng nhẹ thường không gây chèn ép thần kinh, nên đa phần người bệnh không có cảm giác đau hay hạn chế vận động. Tuy nhiên, trường hợp phình đĩa đệm trở nên nghiêm trọng khi nó lồi ra quá lớn, gây chèn ép vào rễ dây thần kinh và hẹp ống sống. Lúc này, người bệnh có cảm giác đau nhức xung quanh vị trí đó và có thể gây hạn chế vận động. Tùy thuộc mức độ và vị trí chèn ép rễ thần kinh, tủy sống mà gây ra các triệu chứng đau khác nhau, đôi khi có thể nhầm lẫn với đau của các cơ quan khác như tim, bụng hay thận… Phình đĩa đệm nhiều tầng và kèm theo các thoái hóa khác của cột sống có thể dẫn đến hẹp ống sống gây hậu quả nghiêm trọng.
Triệu chứng phình đĩa đệm nghiêm trọng chạm vào tủy sống của bạn gồm có: Phình đĩa đệm cột sống thắt lưng có thể gây ra các cơn đau tại vùng thắt lưng, lan dọc theo rễ thần kinh xuống 1 hoặc cả 2 chân, nặng hơn bệnh nhân có thể tê bì 2 chân, teo cơ, hạn chế vận động hoặc rối loạn tiểu tiện… Còn phình đĩa đệm cột sống cổ thường gây đau sâu gần hoặc trên xương bả vai; đau lan tỏa ở cánh tay trên, cẳng tay hoặc ngón tay; đau từ một đĩa đệm bị phình ra có thể bắt đầu giảm đi theo thời gian nghỉ ngơi, tránh các hoạt động mạnh.
Các triệu chứng của phình đĩa đệm thường trở nên tốt hơn trong vòng vài tuần hoặc vài tháng, dù được điều trị hay không. Nhưng nếu không được chẩn đoán và điều trị đúng, bệnh có thể nặng hơn, các cơn đau xuất hiện dày hơn và dữ dội hơn.
Cần làm gì để phòng ngừa?
Tùy theo mức độ, vị trí phình lồi cũng như mức độ ảnh hưởng tới khả năng vận động, lao động và sinh hoạt, người bệnh có thể dùng các thuốc giảm đau, vật lý trị liệu, hạn chế mang vác vật nặng, tránh chấn thương cột sống, có chế độ lao động, sinh hoạt hợp lý để tránh đau tái phát hoặc tiến triển sang thoát vị đĩa đệm.
Để phòng ngừa phình lồi đĩa đệm cũng như thoát vị đĩa đệm cột sống cần luôn duy trì chế độ ăn uống, sinh hoạt, làm việc, nghỉ ngơi hợp lý; thường xuyên tập thể dục để có một cơ thể khỏe mạnh và cột sống vững chắc. Giữ tư thế cột sống đúng trong sinh hoạt hằng ngày (ngồi học, ngồi làm việc, mang vác vật nặng đúng cách,..). Cần chú ý tránh khiêng vác vật nặng, nhất là bê vật nặng ở tư thế cúi lom khom. Ngồi lâu kéo dài trong tư thế gò bó cũng ảnh hưởng không tốt đến cột sống thắt lưng. Hạn chế mọi nguy cơ bị chấn thương cho cột sống khi lao động, tham gia giao thông, các vận động, động tác thể thao quá mức và kéo dài,…
Giữa 2 đốt sống có 1 đĩa đệm, hình giống thấu kính lồi, cấu tạo gồm tổ chức bao xơ bên ngoài và nhân nhày ở trung tâm. Đĩa đệm bình thường được giữ ở vị trí giữa 2 đốt sống trên và dưới bởi các dây chằng nối giữa 2 đốt sống. Nhờ tính chất đàn hồi, nên đĩa đệm làm nhiệm vụ như một bộ phận giảm xóc, giúp cho cột sống thực hiện chức năng vận động một cách mềm dẻo. Phình đĩa đệm là thể nhẹ của thoát vị đĩa đệm, đó là tình trạng vỏ bao xơ của đĩa đệm bị tổn thương dẫn đến việc đĩa đệm bị phình ra, lồi hẳn ra ngoài. Nếu không được chẩn đoán và điều trị đúng, phình đĩa đệm có thể tiến triển thành thoát vị đĩa đệm thực thụ.
Chỉ ho thôi, cô giáo sốc nặng khi biết là ung thư phổi giai đoạn cuối
Jeanine Pucci (43 t.uổi) đến từ New York (Mỹ) đã rất ngạc nhiên khi biết rằng cơn ho dai dẳng của cô là một điều gì đó nghiêm trọng hơn, theo Everyday Health .
Nên đi khám ngay, dù chỉ ho dai dẳng không khỏi – ẢNH MINH HỌA: SHUTTERSTOCK
Jeanine chưa bao giờ hút thuốc. Là giáo viên, cảm lạnh chỉ là một phần của công việc. Vì vậy, khi bị ho, cô cho rằng mình đã lây bệnh cảm cúm từ học sinh của mình.
“Nhưng cơn ho hầu như không khỏi”, Pucci nhớ lại.
Sau khoảng 2 tháng bị ho dai dẳng và bạn bè thúc giục, cuối cùng cô đã đi chụp X-quang phổi, và phát hiện một khối u trên phổi.
Một bác sĩ tại trung tâm điều trị ung thư Memorial Sloan Kettering (Mỹ) sau đó nói rằng cô bị ung thư phổi giai đoạn cuối đã di căn vào xương, theo Everyday Health .
Tin này thực sự g.ây s.ốc, một phần vì ung thư đã quá nặng, nhưng một phần là vì Pucci không phải là người hút thuốc.
Ung thư phổi không chỉ là “bệnh của người hút thuốc”
Thật không may, trường hợp của cô Pucci không phải là duy nhất, có hàng triệu người không hút thuốc c.hết vì ung thư phổi mỗi năm, và các nghiên cứu đã chỉ ra rằng phụ nữ không hút thuốc có nguy cơ mắc ung thư phổi còn cao hơn nam giới không hút thuốc, mặc dù lý do tại sao vẫn chưa rõ, theo Everyday Health .
Hiện vẫn chưa có phương pháp tiêu chuẩn nào để phát hiện ung thư phổi ở giai đoạn đầu.
Thực tế, hầu hết các chẩn đoán ung thư phổi giai đoạn đầu là tình cờ, tiến sĩ Albert Rizzo, Trưởng khoa Chăm sóc phổi tại Bệnh viện Christiana ở Newark, Delaware (Mỹ), cho biết.
Bệnh nhân đi chụp CT Scan vì những lý do khác và vô tình phát hiện mình bị ung thư.
Ông nói: “Đó là lý do tại sao việc tầm soát ung thư phổi cho những người có nguy cơ cao là rất quan trọng”.
Phương pháp sàng lọc điển hình là chụp CT Scan hằng năm.
Giai đoạn cuối là khi ung thư đã lan đến các bộ phận ở xa, như xương hoặc não – ẢNH: SHUTTERSTOCK
Những ai nên tầm soát ung thư phổi hằng năm?
Người cao t.uổi – từng hút thuốc
Những người từ 55 đến 80 t.uổi, có t.iền sử hút t.huốc l.á hoặc thuộc gia đình có t.iền sử ung thư phổi.
Thường xuyên tiếp xúc với hóa chất độc hại
Tiếp xúc với khí radon, amiăng, crom, niken và khói t.huốc l.á thụ động cũng có thể làm tăng nguy cơ của ung thư phổi.
Ho dai dẳng hoặc đau lưng
Nhưng đối với những người không có nguy cơ cao, triệu chứng duy nhất chỉ là ho dai dẳng hoặc đau lưng, theo Everyday Health .
Với những triệu chứng có vẻ “nhẹ” như vậy, chắc chắn, nhiều người sẽ không đi khám ngay lập tức, tiến sĩ Rizzo nói. Và thường là họ chờ cho đến khi xuất hiện thêm các triệu chứng, khi ung thư đã trở nên khá nặng, đã đến giai đoạn muộn, thì mới đi khám.
Nên đi khám ngay, dù chỉ ho dai dẳng không khỏi.
Các giai đoạn của ung thư phổi
Các chuyên gia dựa vào kích thước và sự lây lan của khối u để mô tả các giai đoạn của ung thư phổi, như sau, theo Medical News Today .
1. Giai đoạn ẩn:
Chụp X-quang chưa thấy ung thư, nhưng các tế bào ung thư có thể xuất hiện trong đờm hoặc chất nhầy.
2. Giai đoạn 0:
Chỉ có các tế bào bất thường ở lớp trên cùng của các tế bào lót đường thở.
3. Giai đoạn 1:
Một khối u xuất hiện trong phổi, nhưng có kích thước từ 4 cm trở xuống và chưa lan sang các bộ phận khác của cơ thể.
4. Giai đoạn 2:
Khối u từ 7 cm trở xuống và có thể đã lan sang các mô và hạch bạch huyết lân cận.
5. Giai đoạn 3:
Ung thư đã lan đến các hạch bạch huyết và đến các bộ phận khác của phổi và khu vực xung quanh.
6. Giai đoạn 4:
Ung thư đã lan đến các bộ phận ở xa, như xương hoặc não, theo Medical News Today .
Các triệu chứng của ung thư phổi
Người bị ung thư phổi có thể không có bất kỳ triệu chứng nào cho đến giai đoạn muộn.
Nếu các triệu chứng xuất hiện, chúng có thể giống với bệnh n.hiễm t.rùng đường hô hấp, theo Medical News Today .
Một số triệu chứng có thể xảy ra bao gồm:
Thay đổi giọng nói như khàn giọng
Viêm phổi hoặc viêm phế quản thường xuyên
Sưng hạch bạch huyết ở giữa ngực
Ho kéo dài, càng ngày càng nặng
Tức ngực
Khó thở và thở khò khè
Theo thời gian, cũng có thể gặp các triệu chứng nghiêm trọng hơn, như:
Đau ngực dữ dội
Đau xương và gãy xương
Đau đầu
Ho ra m.áu
Có các cục m.áu đông
Chán ăn và sụt cân
Mệt mỏi.
