Việt Nam thuộc nhóm nước có tỉ lệ vô sinh cao ở khu vực châu Á – Thái Bình Dương với tỉ lệ 7,7% trong các cặp vợ chồng sinh đẻ, tương đương 1 triệu cặp vợ chồng được phát hiện vô sinh mỗi năm
Vợ chồng chị Dương Thị Q., 32 t.uổi ở Hà Nội, đến khám tại Bệnh viện Đa khoa Nông nghiệp (Hà Nội) với lý do hai vợ chồng đã “thả” 4 năm nay nhưng vẫn không thể có thêm con. Tại đây, bệnh nhân được bác sĩ thăm khám và chỉ định làm các cận lâm sàng cần thiết cho cả vợ và chồng để xác định nguyên nhân dẫn tới tình trạng vô sinh thứ phát.
Kết quả, người vợ có tình trạng dự trữ buồng trứng kém, còn người chồng có chất lượng t.inh d.ịch đồ rất kém, kèm theo viêm nhiễm đường s.inh d.ục – tiết niệu. Đây là trường hợp vô sinh mà nguyên nhân do cả vợ lẫn chồng, vì vậy cả hai vợ chồng đã được tư vấn và kê đơn điều trị, hướng dẫn thay đổi thói quen sống lành mạnh… để tăng khả năng có thai. May mắn, sau hơn 2 tháng điều trị cũng như tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ, bệnh nhân đã có thai tự nhiên. Hiện tại thai nhi được gần 2 tháng, phát triển bình thường.
Gia tăng tình trạng vô sinh, hiếm muộn
BS Hà Thị Thanh Thơm, Trưởng Khoa Phụ – Sản Bệnh viện Đa khoa Nông nghiệp, cho biết hiện nay, tình trạng vô sinh – hiếm muộn thường gặp ở các cặp vợ chồng trong độ t.uổi sinh đẻ và tỉ lệ vô sinh có xu hướng tăng lên. Nguyên nhân gây vô sinh có thể do người chồng hoặc người vợ; hay do sự kết hợp của nhiều yếu tố ảnh hưởng tới việc mang thai.
May mắn thay, hiện nay đã có rất nhiều phương pháp điều trị an toàn và hiệu quả để khắc phục các nguyên nhân gây vô sinh và cải thiện đáng kể cơ hội có thai. “Tình trạng hiếm muộn, là một thuật ngữ mô tả tình trạng không thể thụ thai ở các cặp vợ chồng, mặc dù đã quan hệ t.ình d.ục thường xuyên sau 12 tháng mà không sử dụng các biện pháp tránh thai. Phụ nữ vô sinh có thể không có k.inh n.guyệt hoặc chu kỳ kinh không đều. Trong khi đó, nam giới có thể có các vấn đề nội tiết tố, chẳng hạn như thay đổi trong tốc độ tăng trưởng tóc, rối l.oạn c.ương d.ương, giảm ham muốn t.ình d.ục hoặc gặp các vấn đề về x.uất t.inh. Họ cũng có thể bị t.inh h.oàn nhỏ hoặc sưng ở bìu” – BS Thơm nói.
Theo BS Thơm, ngoài các phương pháp điều trị bằng thuốc hoặc kết hợp phẫu thuật trong điều trị hiếm muộn thì có thể áp dụng các phương pháp hỗ trợ sinh sản như: bơm t.inh t.rùng trực tiếp vào tử cung (IUI), phương pháp tiêm thẳng t.inh t.rùng vào trứng (ICSI), phương pháp thụ thai trong ống nghiệm (IVF) và sử dụng t.inh t.rùng hoặc trứng được hiến tặng.
Đ.ánh giá chất lượng t.inh t.rùng dưới hệ thống máy hiện đại để chẩn đoán tình trạng hiếm muộn
Khi nào nên thụ tinh ống nghiệm?
GS-TS Nguyễn Viết Tiến, nguyên Giám đốc Bệnh viện Phụ sản Trung ương, cho biết hiện nay hầu hết người dân vẫn chưa hiểu đúng về các phương pháp điều trị vô sinh, hiếm muộn. Trên thực tế, muốn điều trị vô sinh cho bệnh nhân có hiệu quả, điều đầu tiên phải tìm nguyên nhân gây vô sinh ở mỗi bệnh nhân. Vô sinh do rất nhiều nguyên nhân, vô sinh do cả vợ, cả chồng. Hiện nay, vô sinh do nữ chiếm khoảng hơn 40%, vô sinh do nam giới chiếm khoảng hơn 40%, còn 20% vô sinh do cả nam và nữ. Tùy thuộc vào từng nguyên nhân mà chúng ta điều trị cho người bệnh.
GS Nguyễn Viết Tiến cho biết để điều trị vô sinh hiếm muộn có nhiều biện pháp. Rất nhiều bệnh nhân làm thụ tinh trong ống nghiệm không thành công nhưng sau đó mổ nội soi thì bệnh nhân lại có thai tự nhiên. “Nhiều cặp vợ chồng do quá nóng lòng có con, sau 6 tháng hay 1 năm chưa thấy có con đã vội đi làm thụ tinh trong ống nghiệm mà không cần tìm hiểu xem nguyên nhân vô sinh chính do đâu. Đó là điều sai lầm. Nếu vô sinh do viêm nhiễm, tắc ống dẫn trứng, bất thường cơ quan sinh sản (có vách ngăn tử cung)… thì phải phẫu thuật để khắc phục nguyên nhân này thì bệnh nhân sẽ có con tự nhiên” – GS Tiến nhận định.
Theo GS Tiến, với phương pháp thụ tinh trong ống nghiệm hay phẫu thuật đều có những tai biến rủi ro, ảnh hưởng tới sức khỏe. Tuy nhiên, nếu xem nhẹ thụ tinh trong ống nghiệm, không làm thụ tinh trong ống nghiệm trong những trường hợp cần thiết thì đó cũng là sai lầm. “Ví dụ trong những trường hợp tắc 2 vòi trứng hoàn toàn hoặc t.inh t.rùng quá yếu thì cần làm thụ tinh trong ống nghiệm. Như vậy, trường hợp nào cần làm thụ tinh trong ống nghiệm thì mới nên làm” – GS Tiến khuyến cáo.
Cứu sống bệnh nhân sốc mất m.áu do chửa ngoài tử cung
Mới đây, các bác sĩ khoa Phụ-Sản, Bệnh viện Đa Khoa Nông Nghiệp (Hà Nội) đã tiếp nhận và cấp cứu cho một bệnh nhân nữ, 30 t.uổi (ở Phú Xuyên, Hà Nội) được chuyển từ BVĐK Phú Xuyên tới trong tình trạng nguy kịch, đau bụng dữ dội, mặt tái nhợt, cả mạch và huyết áp đều không đo được.
Khai thác t.iền sử bệnh nhân cho thấy đã có 2 con, bệnh nhân có một lần mổ cắt khối chửa ngoài tử cung bên phải (cách đây 2 năm) và chậm kinh 2 tuần nay.
Qua đ.ánh giá nhanh và tổng quát, các bác sĩ khoa Phụ sản xác định đây là trường hợp xuất huyết trong ổ bụng quá nhiều dẫn tới sốc truỵ mạch. Nguyên nhân nghĩ nhiều tới do vỡ khối chửa ngoài tử cung. Vì vậy các y bác sĩ đã hết sức khẩn trương vừa cấp cứu hồi sức, đồng thời làm các cận lâm sàng cần thiết để xác định chính xác nguyên nhân cũng như chuẩn bị cho phẫu thuật.
Sau ít phút, bệnh nhân nhanh chóng được đưa vào phòng phẫu thuật, khi mở vào ổ bụng thấy rất nhiều m.áu đã ngập trong ổ bụng, vị trí khối chửa nằm ở sát sừng tử cung bên phải vỡ và đang tiếp tục ra m.áu nhiều. Các bác sĩ đã tiến hành cầm m.áu, kẹp cắt khối chửa cùng đoạn vòi tử cung, sau đó hút ra khoảng 1,8 lít m.áu đỏ tươi lẫn m.áu cục trong ổ bụng.
Đồng thời, bệnh nhân được hội chẩn để truyền tổng cộng 2 đơn vị m.áu trong và sau mổ để bồi phụ lượng m.áu đã mất. Rất may mắn sau đó tình hình bệnh nhân đã ổn định trở lại, các bác sĩ nhận định với tình trạng nguy kịch như vậy chỉ cần cấp cứu bệnh nhân chậm vài phút là bệnh nhân có thể t.ử v.ong.
Thai ngoài tử cung gây nhiều nguy hiểm cho thai phụ. Ảnh minh họa.
Theo BSCKI. Hà Thị Thanh Thơm – Trưởng khoa Phụ Sản, BVĐK Nông Nghiệp: “Thai ngoài tử cung là hiện tượng trứng sau khi thụ tinh, trở thành bào thai, thay vì di chuyển vào buồng tử cung và phát triển thì lại “đi lạc” và bám lại ở một vị trí khác, thường gặp nhất là ở vòi trứng.
Đặc biệt và hiếm gặp hơn là túi thai có thể làm tổ và phát triển ở chính phần còn lại của vòi trứng đã được phẫu thuật cắt khối chửa ngoài tử cung lần trước, tương tự như trong trường hợp bệnh nhân này. Trường hợp thai ngoài tử cung phải đình chỉ thai kỳ bắt buộc, nếu không thai lớn sẽ vỡ, gây xuất huyết, shock trụy mạch… và đe dọa tính mạng bệnh nhân”.
Thai ngoài tử cung có thể xảy ra với bất cứ trường hợp phụ nữ trong độ t.uổi sinh đẻ. Có nhiều nguyên nhân gây thai ngoài tử cung, nhưng đa phần là do viêm nhiễm đường s.inh d.ục hay có tác động vào vòi trứng. Ba dấu hiệu nghi ngờ là: chậm kinh, đau bụng và ra huyết â.m đ.ạo. Khi có những dấu hiệu này, phụ nữ nên đi khám để được chẩn đoán, điều trị kịp thời – BS. Thơm khuyến cáo.
